Is een landelijke benchmark in Jeugdgezondheidszorg (JGZ) mogelijk? Met die vraag gaat Berenschot aan de slag, op verzoek van zes ActiZ Jeugd leden: Jong JGZ, JGZZHW, Yunio, CJG Rijnmond, TWB en JGZ Kennemerland. De pilot komt voort uit hun zoektocht om te komen tot beter inzicht en reële tarieven voor jeugdgezondheidszorg. De eerste resultaten worden voor de zomer verwacht.
Landelijke benchmark JGZ
Momenteel bestaat er geen landelijke benchmark voor de Jeugdgezondheidszorg (JGZ). Een benchmark is een hulpmiddel om de doelmatigheid van de geleverde zorg te bewaken. Het geeft organisaties inzicht in welke doelen worden behaald tegen welke kosten en de organisatie kan zichzelf vergelijken met andere organisaties.
De pilot is een eerste start om te kijken wat de mogelijkheden zijn. Uiteindelijk is de wens van de zes organisaties om te komen tot een landelijke benchmark JGZ die resulteert in:
- Een gedetailleerd inzicht in de opbouw van de bedrijfsvoering en van kostprijzen.
- Sectorbrede én -specifieke referentiecijfers over verschillende parameters (zoals functiemix, personeelskosten, productiviteit, verhouding vast/flexibel, overhead, kostprijzen, tarieven en financiële positie)
- Een vergelijking van de eigen organisatie met deze referentiecijfers.
- Concrete adviezen om de parameters te optimaliseren.
- Gedeelde kennis, inzichten en best practices.
Voorzitter ActiZ Jeugd Ron Boumans: “JGZ organisaties worden gefinancierd vanuit publieke middelen. Dat betekent dat we rekenschap dienen af te leggen aan de samenleving, maar ook dat we een partner zijn in de uitdagingen waar gemeenten voor staan. We weten dat veel gemeenten een enorme uitdaging hebben met het sluitend krijgen van hun begroting. Uit de BDO-benchmark Nederlandse gemeenten 2025 bleek dat gemeenten verwachten tot en met 2028 een gezamenlijk begrotingstekort van 3,8 miljard euro te hebben. Dit vraagt om meer inzicht, transparantie en kansrijk partnerschap. Een goede dialoog en het maken van bewuste onderbouwde keuzes op basis van kwaliteit en kosten is belangrijker dan ooit. Daar leveren wij graag onze bijdrage aan.”
Basis voor goede gesprekken
Een benchmark draagt bij aan het voeren van het goede gesprek over betaalbaarheid en kwaliteit en mogelijke verbeteringen daarin. Daarnaast is het doel om onderling van elkaar te leren. Ook kan het een bijdrage leveren aan de uitwerking van de passage in het regeerprogramma waarin wordt gesteld dat: 'Het onvoldoende lukt om investeringen in preventie vooraf te relateren aan besparingen later. Daarom werken we samen met organisaties in de zorg aan een investeringsmodel voor preventie'.
Uit onderzoek in opdracht van brancheorganisatie ActiZ uit 2012 bleek al dat elke euro die in de jeugdgezondheidszorg wordt geïnvesteerd, 11 euro oplevert aan het voorkomen van zorgkosten. In 2012 werd er 433 miljoen per jaar uitgegeven aan de jeugdgezondheidszorg en uiteindelijk scheelde die investering 5,6 miljard aan latere kosten.
Actuele inzichten
In het gesprek over (mogelijke) bezuinigingen, de aankomende voorjaarsnota en het ravijnjaar is actueel inzicht in de effectiviteit van de jeugdgezondheidszorg van groot belang. Een benchmark kan dat inzicht bieden. ActiZ Jeugd gaat hierover dan ook graag in gesprek met de landelijke en lokale politiek.
Wat is JGZ?
De JGZ is er voor alle kinderen, jongeren en hun (aanstaande) ouders/opvoeders. Je kunt bij de JGZ terecht voor (gratis) advies, voorlichting en ondersteuning bij gezond opgroeien en opvoeden. Ook geeft de JGZ vaccinaties en volgen ze de ontwikkeling van 9 maanden (al tijdens de zwangerschap) tot de leeftijd van 18 jaar.